Vajinismus Risk Faktörleri

Vajinismus toplumun tüm kesimlerinde yaygın olarak görülen bir cinsel ilişki sorunudur. Bu bölümde vajinismus açısından risk altında olan kişiler ve vajinismus risk faktörleri ele alınmaktadır. Nitekim vajinismus hastalarının birbirine benzeyen pek çok ortak yönleri mevcuttur.

2003 yılından beri vajinismus tedavileri konusunda hizmet veren kliniklerimizde (HERA) hastalarımızın saptadığımız benzer yönleri ve risk faktörleri bu bölümde ele alınmaktadır.

Vajinismus için kimler risk altındadır?

1) Kişilik yapısı ve ortak özellikler:

Kişilik yapısı önemli bir risk faktörüdür.

• Adeta büyümek istemeyen, çocuksu, anne-babaya bağımlı kişilik yapısına sahip olan kızlar ileri yaşlarda vajinismus açısından risk taşımaktadır.
• "Canım tatlıdır" diye düşünen ve değişik korkuları olan kadınlar (iğne, kan, dişçi, kedi, köpek, böcek, yükseklik korkuları gibi).
• Yaşanılan olaylarda aşırı derece etki altında kalanlar. Örneğin bir film sahnesi veya yaşanılan trajik bir olayın etkisini uzun bir süre içinde yaşayanlar.
• Cinsel bilgi ve tecrübesi az olanlar.
• Eşinin cinsel tecrübesinin az olması nedeni ile korkuları olanlar (“Ya eşim bana ilişki sırasında zarar verirse, yanlış bir hareket yaparsa”) düşüncesi olanlar.
• Katı dini ve geleneksel kurallarla büyütülen kızlar vajinismus açısından risk altındadırlar.

Vajinismus sorunu toplumda her kesimi ilgilendiren bir problemdir. Ancak bizim kliniğimizde tedavi gören hastaların %80’inin en az lise mezunu olması ilginç bir saptamadır.

Yine kendi çalışmalarımıza göre kırsal kesimde vajinismus ise genelde bilgi eksiklikleri sonucunda görülmekte ve uygulanan bilişsel terapilerle sorun daha kısa yollu çözüme ulaşabilmektedir.

İyi kız olma sendromu nedir?

Ebeveynleri tarafından hiçbir cinsel bilgi verilmeden yetiştirilen, cinselliğin yok sayılması veya kötülenmesi yönünde mesajlarla büyütülen “iyi kızlarda” ileriki yaşlarda vajinismus, cinsel isteksizlik, cinsel tiksinti ve orgazm olamama sorunları sık olarak ortaya çıkmaktadır. Türk toplumunda oldukça yaygın olan, bu şekilde çevreleri ve aileleri tarafından yetiştirilen kızlarda gelişen bu probleme "iyi kız olma sendromu" denmektedir.

İyi kız olma sendromu özellikleri taşıyan kadınlarda cinsel ilişki “kocayı tatmin etme yönünde bir görev” olarak kabul edilmektedir. Hera Klinik olarak binlerce hastadan edindiğimiz gözlemlerimize göre iyi kızlar mükemmeliyetçi, içsel disiplinleri oldukça fazla ve titiz bir yapıya sahiptirler.

2) Aile yapısı:

Aile yapısı da vajinismus için risk faktörü olabilir:

• Kendi aileleri aşırı düzeyde koruyucu, kollayıcı olanlar.
• Anne veya babası baskın (dominant olanlar).
• Hem anne hem de babası baskıcı ve tutucu olanlar.
• Anne ve baba yerine ailenin başka fertleri tarafından büyütülenler (özellikle dede, babaanne baskısı yaşayanlar) vajinismus için risk grubundadırlar.

3) Gebe kalma korkuları:

Töresel veya dini yönden eğitimli kişilerde veya bekâr olmasına rağmen erkek arkadaşı/ nişanlısı ile birlikte cinsel ilişkiyi deneme aşamasında olan bayanlar gebe kalma ve sonrasında kürtaj olma korkularından dolayı vajinismus problemi ile karşı karşıya kalabilirler. Nadiren de olsa, gebe kalmak istemeyen bazı çiftler vajinismus sorununu bir aile planlaması yöntemi olarak kullanabilmekte, diğer bir deyişle gebe kalmamak için sorunlarını çözme yoluna gitmemektedirler.

4) Geleneksel ve / veya dini baskılar:

Cinsel bakışın son derece katı ve kurallara bağlı olan geleneksel çevrelerde, özellikle çocukluğunda katı dini eğitim alanlarda ileride vajinismus problemi riski bulunmaktadır. Yaptığımız araştırmalara göre Hera Klinik’e şehir dışından hastaların başvurdukları illerin başında Konya, Eskişehir, Samsun, İstanbul, Bursa, İzmir, Adana ve Antakya gelmektedir.

Vajinismus riskini azaltmak mümkündür!

Vajinismus açısından riski azaltmada en önemli etken çok erken yaşlardan itibaren aile ve okul tarafından cinsel eğitimin verilmesidir. Çünkü bilgi eksikliği ve hatalı bilgilenmeye sahip kişiler ileriki yıllarda vajinismus ve diğer cinsel sorunlar açısından en fazla risk altında olacaklardır.

Bir de burada sayabileceğimiz vajinismus için önemli risk faktörlerinden birisi de doğuştan gelen ve değiştirilemeyen genetik özelliklerdir.