Erken boşalma, erkeğin boşalma kontrolünü elinde tutamaması, cinsel ilişki sırasında boşalmak istememesine rağmen kontrolsüz bir şekilde boşalmasıdır.
Erken boşalma, erkeğin boşalma kontrolünü elinde tutamaması, cinsel ilişki sırasında boşalmak istememesine rağmen kontrolsüz bir şekilde boşalmasıdır. Bu yönüyle erken boşalma aslında bir “denetimsiz boşalma” veya “kontrolsüz boşalma” sorunudur. Tıpta “prematür ejekülasyon” veya “ejeculatio praecox” olarak ifade edilir. Prematür- vaktinden önce, ejeculatio- boşalma anlamına gelmektedir.
Denetimsiz boşalma, 40 yaş altındaki genç erkeklerin en sık şikayet ettikleri cinsel işlev bozukluklarındandır.
Erken boşalma, erkeğin cinsel ilişki sırasında istemsiz olarak kısa sürede boşalması durumudur. Genellikle vajinal penetrasyonun hemen öncesinde ya da hemen sonrasında kontrolsüz şekilde boşalma yaşanır. Erken boşalma tanımı yaparken; zamandan ziyade, boşalmanın her iki eşin de orgazma ulaşıp tatmin aldıktan sonra mı, önce mi gerçekleştiğine bakmak önemlidir. Bu boşalmanın tatminsel işlevselliği açısından çok daha doğru olacaktır. Dolayısıyla erken boşalma tarif olarak boşalmanın arzu edilmeyen bir sürede, erken ve denetimsiz bir şekilde gerçekleşmesidir.
Erken boşalma, erkeklerde en sık görülen cinsel işlev bozukluklarından biridir ve her yaş grubunda ortaya çıkabilir.
Bilimsel olarak, vajinal penetrasyondan boşalmaya kadar geçen süre "Intravaginal Ejaculatory Latency Time" (IELT) olarak tanımlanır. İdeal boşalma süresi (IELT süresi) kişisel farklılıklar göstermekle birlikte, vajinal penetrasyon başladıktan sonraki 3 ila 7 dakika arasında gerçekleşen boşalma 'normal' kabul edilmektedir. 1 dakikadan kısa sürede meydana gelen boşalma ise genellikle 'erken boşalma' olarak değerlendirilir. Bu süreler, çiftlerin karşılıklı tatmin yaşaması ve cinsel ilişkinin sağlıklı şekilde sürdürülebilmesi açısından önemlidir. Ancak süreden daha önemli olan, boşalma üzerinde kontrol sahibi olabilme ve her iki partnerin de tatmin düzeyidir.
Erken boşalma durumu cinsel tatminsizlik, özgüven kaybı ve çift ilişkilerinde zorluklara yol açabilir. Vakaların çoğunda; depresif duygu durumu, odaklanma güçlüğü, cinsellikten kaçınma gibi psikolojik ya da sertleşme sorunu gibi eşlik eden ek cinsel işlev bozukluklarının görüldüğü bilinmektedir.
Erken boşalmanın üç ayrı türü vardır:
Eşi vajinismus sorunu yaşayan erkeklerdeki erken boşalma problemi de durumsaldır.
Erken boşalmanın nedenleri hem psikolojik hem de fizyolojik olabilir. Aşağıdaki faktörler etkili olabilir:
Yapılan ürolojik muayene, bazı tetkikler ve kişinin verdiği öykü ile sorunun fiziksel mi, yoksa psikolojik mi olduğu net olarak ortaya koyulabilmektedir. Erken boşalma; şeker hastalığı, kalp hastalıkları, alkolizm, prostat hastalıkları, ilaç kullanımına bağlı olarak da gelişebilir.
Erkeklerde cinsel uyarılma ile birlikte parasempatik sistem devreye girer. Penise akan kan akımı artarak ereksiyon hali söz konusu olur. Daha sonrasında sempatik sistemin hakimiyeti ile boşalma gerçekleşmektedir. Eğer sempatik sistem çok hızlı devreye girerse boşalma beklenenden daha erken olacaktır.
Özellikle aşırı kaygılı erkekler, cinsel bilgi ve deneyim fazla olmayanlarda cinsel ilişkide aşırı bir gerginlik ve sempatik sinir sistemi hakimiyeti vardır. Bu nedenle bunlarda boşalma hızlı olur. Ergenlik döneminde hızlı şekilde yapılan mastürbasyon eylemi de bir alışkanlığa dönerek ilerleyen yıllarda primer erken boşalma sorununa yol açabilir.
Diğer taraftan üst solunum yolu enfeksiyonlarında sıkça reçete edilen sempatik sinir sistemini uyaran ilaçlar da erken boşalmaya yol açabilir. Sağlıklı bir cinsel hayat için sempatik ve parasempatik otonom sistemler bir uyum içinde çalışmalıdır.
Vajinismus problemi kadınlardaki istemsiz kasılmalara bağlı olarak tam bir cinsel ilişkinin gerçekleşememesidir. Bu durum zamanla “’öğrenilmiş çaresizlik’ hali alır ve erkek eşte de erken boşalma, sertleşme sorunu ve cinsel isteksizlik gibi problemlere yol açabilir.. Vajinismus kadınların eşlerinde en sık görülen cinsel sorunlar erken boşalma, sertleşme problemleridir Kadının yaşadığı cinsel sorun, erkekte performans baskısı ve kaygı oluşturur. Vajinismus tedavisiyle birlikte çoğu erkekteki erken boşalma şikâyetinin de ortadan kalktığı gözlenmektedir.
Evet, erken boşalma tıbbi olarak tanımlanmış ve tedavi edilebilir bir cinsel işlev bozukluğudur. Erkeklerde cinsel doyumu engellediği gibi çift ilişkilerini de olumsuz etkiler. Bu nedenle sadece geçici bir sorun olarak görülmemeli, profesyonel yardım alınmalıdır.
Erken boşalma tedavisinde en uygun yöntem, altta yatan nedenin belirlenmesine bağlıdır. Uygulanan tedavi seçenekleri şunlardır:
Genellikle depresyon tedavisinde kullanılan ilaçlar veya bu ilaçların yeni formu olan “dapoksetin” ile yürütülen ilaç tedavisi mutlaka uzman bir hekim tarafından planlanmalıdır. Tedavilerde paroxetin grubu ilaçlar da kullanılabilmektedir.
Bazı durumlarda ereksiyon sorunları da tabloya eşlik eder. Bu durumda tedaviye PDE5 inhibitörü de eklenerek, boşalma sonrası yeniden sertleşme kolaylaştırılarak performans kaygısının azalması hedeflenir. Buna bağlı gelişen durumlarda erken boşalmaya sebep olan ana sorun dikkate alınmalıdır.
İkincil ve durumsal erken boşalma türlerinde en kalıcı tedavi yöntemi psikolojik tedavi yani cinsel terapidir. Ayrıca cinsel terapi birincil erken boşalma tedavisinin de kesin ve kalıcı çözümü için oldukça önemlidir.
Erken boşalmanın psikolojik tedavisinde ise boşalma denetimini hastaya kazandıracak bir takım egzersizlerin öğretilmesi, durumun tetikleyicilerinin travma ve olumsuz inançların tespiti ile oldukça kapsamlı bir süreç yürütülür. Bu süreçte genelde bilişsel ve davranışsal terapi birlikte ilerler. Ayrıca hastaya yapılan geniş bilgilendirme ile hastanın yaşadığı cinsel işlev bozukluğu hakkında bilinçlenmesi hedeflenir.
Boşalma denetimine sahip olmayan erkek eğer bir partneri var ise partneri ile birlikte tedaviye alınır. Her cinsel işlev bozukluğunda olduğu gibi erken boşalmada aslında durumdan hem kadının hem erkeğin etkilendiği bir çift problemidir. Bu süreçte kadının kişilik yapısı, erkeğe yaklaşımı, ilişkideki güç dinamikleri, ilişki sorunları ve yaşanan cinsel problemin ilişkideki konumu incelenerek gerekli müdahalelerde bulunulur. Erkeğin başarılı bir tedavi süreci geçirebilmesi için eş desteği ve terapi sürecindeki varlığı oldukça kritiktir.
Tedavi sürecinde bir partneri olmayan erkek hastaların tedavileri ise bireysel yürütülebilir. Hasta seanslara bireysel katılır ve ev çalışmalarını tek başına yürütür. Ancak geçmiş ilişki ve olumsuz cinsel deneyimleri yine terapide ele alınacak konular arasında olacaktır.
Erken boşalma, nedenine göre değişmekle birlikte çoğu zaman tedavi edilebilir. Uzman hekim ya da cinsel terapist tarafından yürütülen multidisipliner bir tedavi yaklaşımı ile hastaların büyük çoğunluğu belirgin iyileşme gösterir. Düzenli terapi, uygun ilaç kullanımı ve egzersizlerle kontrol altına alınabilir.
Kısaca yaşınız kaç olursa olsun, bir partneriniz olsun ya da olmasın erken boşalma tedavisi için profesyonel destek alabilirsiniz. Bu konuda İstanbul, Ankara ve İzmir kliniklerimizdeki tedaviler konusunda bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Erken boşalma, erkeklerde en sık görülen cinsel işlev bozukluklarından biridir ve genellikle istemsiz olarak cinsel ilişkinin başında, çoğu zaman da penetrasyondan hemen sonra gerçekleşir. Bu durum, bireyin kontrol kaybı yaşaması ve partneriyle cinsel uyumsuzluk hissetmesiyle belirginleşir. Nörolojik duyarlılıklar, serotonin düzeylerindeki dengesizlik, kaygı bozuklukları ve performans anksiyetesi gibi faktörler önemli rol oynar. Davranışsal teknikler (örneğin "start-stop" ve "squeeze" yöntemleri),psikoterapi, farmakolojik tedaviler (özellikle SSRI grubu ilaçlar) ve topikal lokal anestezikler boşalma süresini uzatmada etkilidir. Uzman bir üroloji veya cinsel terapi uzmanına başvurarak kişiselleştirilmiş bir tedavi planı oluşturmak en sağlıklı yaklaşımdır.
Tedavi süresi kişiye göre değişmekle birlikte, cinsel terapi ve/veya ilaç desteği ile çoğu vakada birkaç hafta içinde belirgin düzelme sağlanabilir.
Evet, altta yatan neden doğru şekilde tespit edilip uygun tedavi uygulanırsa tamamen geçebilir ya da kontrol altına alınabilir.
Duruma bağlı olarak değişebilir. Bazı kişilerde tüm ilişkilerde görülürken, bazılarında yalnızca belirli partnerlerle yaşanabilir (durumsal erken boşalma).
Boşalma süresini kontrol etmede cinsel pozisyonun da etkisi olabilir. Kadının üstte olduğu (cowgirl) ya da yan yatılan (spooning) pozisyonlar, erkek için daha az yoğun fiziksel uyarım sağladığı ve hareket kontrolü kadına geçtiği için boşalma süresini uzatabilir. Bu pozisyonlar aynı zamanda psikolojik baskıyı azaltarak daha rahat bir cinsel deneyim yaşanmasına yardımcı olur. Tersine, misyoner veya doggy-style pozisyonları gibi daha yoğun penil stimülasyon sağlayan pozisyonlar bazı bireylerde boşalmayı hızlandırabilir. Her bireyin fiziksel ve duygusal tepkileri farklı olduğundan, çiftlerin birlikte deneyerek en uygun pozisyonları belirlemesi önerilir.
Evet. Psikolojik danışmanlık, davranışsal teknikler ve egzersizlerle ilaçsız tedavi mümkündür. Ancak bazı durumlarda ilaç desteği önerilebilir.
Performans kaygısı, stres, ilişki sorunları veya ilk cinsel deneyimle ilgili olumsuz yaşantılar yaşayan bireyler cinsel terapiden oldukça fayda görür.
VAJİNİSMUS TEDAVİSİ
